Pandeminin başında yalnızca sıhhat çalışanlarında görülen uzamış Covid-19 enfeksiyonu yani post Covid-19 enfeksiyonu, şu anda sıhhat çalışanı olmayan şahıslarda de önemsenecek sayıda görülüyor. Akut enfeksiyondan 12 hafta sonrasında da hala devam eden ve farklı bir teşhis ile ilişkilendirilmeyen uzamış Covid-19’da, kronik öksürük, nefes daralması, hafızada gerileme belirtileri ortaya çıkabiliyor. Dr. Songül Özer, uzamış Covid-19’dan korunmada aşıların ve hatırlatma dozlarının tesirli olduğunu vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Songül Özer, uzamış Covid-19 enfeksiyonuna ait değerlendirmede bulundu.
12 hafta sonra da hala devam ediyorsa dikkat!
“Uzamış Covid-19 enfeksiyonu”denilince bilinmesi gereken birtakım tanımlamalar olduğunu belirten Dr. Songül Özer, bu tanımlamalara ait şunları söyledi:
Akut Covid-19 enfeksiyonu: 4 haftaya kadar devam eden belirti ve bulguların olması.
Post-akut Covid-19 enfeksiyonu: Akut enfeksiyondan 4-12 hafta sonrasına kadar devam eden klinik bulguların ve laboratuvar anormalliklerinin olması.
Post Covid-19 enfeksiyonu: Akut enfeksiyondan 12 hafta sonrasında da hala devam eden ve farklı bir teşhis ile ilişkilendirilmeyen klinik bulguların ve laboratuvar anormalliklerinin var olması durumu.
Uzamış Covid-19 sıhhat çalışanları dışında da görülmeye başlandı
Dr. Songül Özer, pandeminin başında yalnızca sıhhat çalışanlarında görülen bu uzamış Covid-19 enfeksiyonunun yani post Covid-19 enfeksiyonunun şu anda sıhhat çalışanı olmayan şahıslarda de önemsenecek sayıda görülmeye başladığını belirterek Dünya Sıhhat Örgütü tarafından da artık kabul edilen bir durum olduğunu söyledi.
Kronik öksürük ve nefes darlığına dikkat!
Uzamış Covid-19 enfeksiyonun birçok belirtisi bulunduğunu söz eden Dr. Songül Özer, ekseriyetle kronik öksürük, nefes daralması, hafızada gerileme, uyku bozukluğu görüldüğünü kaydetti. Dr. Songül Özer, “Bu belirtilerin yanı sıra depresyon, konum değişiminde baş dönmesi, sersemlik hissi, idman yapmada zahmet çekme, uykusuzluk, sonluluk, iştahsızlık, kilo kaybı, ishal, hafif ateş, kalpte çarpıntı, yorgunluğa bağlı olmayan göğüs ağrıları, eklem ağrısı, kas ağrıları, bazen lenf bezlerinde büyüme, deri döküntüleri, deride renk değişiklikleri ve çok halsizlik görülebilir.” diye konuştu.
Posttravmatik gerilim bozukluğu uzamış Covid-19’a yol açabilir
Uzamış Covid-19 enfeksiyonun nedenlerine de işaret eden Dr. Songül Özer, şunları söyledi:
“Hastalığın başlangıç evresinde kanda fazla ölçüde koronovirüs bulunması, koronovirüse karşı yetersiz antikor üretimi, posttravmatik gerilim bozukluğunun gelişmesi, kanda lupus ve romatoid artrit antikorları üzere birtakım otoantikorların bulunması, bedende evvelden varolan Epstein-Barr virüsünün yine aktive edilmesi ve tip-2 diyabet üzere kronik bir hastalığın varlığı, genetik yatkınlık üzere faktörler, uzamış enfeksiyona neden olabilir.”
Bu faktörler, kişinin bedeninde yetersiz antikor karşılığına ve uzamış enflamasyona neden oluyor. Yani kişi bedenindeki otoantikorlarla, kendi dokularına, damar yapılarına, akciğer ve beyin dokularına ziyan verebiliyor.
Dr. Songül Özer, uzamış Covid-19 enfeksiyonunun, hastalığın erken evresinde hastaneye yahut ağır bakıma yatırılmak zorunda kalan hastalar, ileri yaşta olanlar, kalp hastalığı, tansiyon yüksekliği, şeker hastalığı, KOAH üzere altta yatan diğer hastalığı olanlarda daha çok görüldüğünü söyledi.
Hafif hastalık sonrasında da görülebilir
Dr. Songül Özer, erken hastalık evresinde komplikasyon gelişen hastalar ve servis ya da ağır bakım yatışı uzayan hastalarda, bayan hastalarda, çok kilolu hastalarda, sigara içenlerde uzamış Covid-19 enfeksiyonunun gelişme riskinin daha fazla olduğunu kaydetti. Dr. Songül Özer, “Ama hafif hastalık sonrasında ve genç yaştaki hastalarda da gelişebileceği unutulmamalıdır.” ikazında bulundu.
Aşılar kesinlikle yapılmalı
Uzamış Covid-19 enfeksiyonundan korunmada aşının ehemmiyetine işaret eden Dr. Songül Özer, “Uzamış Covid-19 enfeksiyonundan korunmak için alınabilecek farklı bir tedbir bilinmiyor lakin genel korunma önlemlerine uyulması, doktorların tekliflerinin ve tedavilerinin tam olarak uygulanması kural. En değerlisi, hastalığın ağır geçirilmesini engelleyen aşıların, hatırlatma dozları ile birlikte yapılması, kesinlikle gerekiyor. Covid-19’un nasıl ve neden uzun müddet devam ettiğini anlamanın ve bunu istatistiksel olarak açıklamanın en yeterli yolu, mevcut tüm memleketler arası çalışmaların sonuçlarını, elde edilen datalarını bir ortaya getirmekle mümkün olacaktır. Bilim insanları çalışmalarına hala devam etmektedir.” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
