50. TÜRKİYE İMSAD GÜNDEM BULUŞMALARI’NDA “ENERJİDE YOL AYRIMI: SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Mİ? MALİYET Mİ?” KONUSU DEĞERLERLENDİRİLDİ
Türkiye İMSAD Lideri Tayfun Küçükoğlu:
“Oyunun kuralları değişirken, yeni kuralları keşfedebilmeliyiz”
Türkiye İMSAD’ın bölümle ilgili gelişmeleri tüm taraflarıyla ele aldığı ‘Gündem Buluşmaları’nın 50’ncisi, “Enerjide Yol Ayrımı: Sürdürülebilirlik mi? Maliyet mi?” başlığı altında düzenlendi. Türkiye OECD Daimi Temsilcisi Büyükelçi Prof. Dr. Kerem Alkin’in konuşmacı olduğu toplantıda, 21. yüzyılı şekillendiren mega trendler çerçevesinde dünyadaki mevcut durum, eğilimler ve inşaat gereci dalına yönelik tesirler değerlendirildi.
Türkiye İMSAD (Türkiye İnşaat Materyali Sanayicileri Derneği) tarafından 50’nci sefer düzenlenen‘Gündem Buluşmaları’, 26 Nisan Salı günü Demirdöküm’ün katkılarıyla online olarak gerçekleştirildi.
Açılışını Türkiye İMSAD İdare Konseyi Lideri Tayfun Küçükoğlu, moderatörlüğünü Türkiye İMSAD Lider Vekili Ferdi Erdoğan’ın yaptığı, “Enerjide Yol Ayrımı: Sürdürülebilirlik mi? Maliyet mi?” başlıklı toplantı ilgiyle takip edildi. Toplantının konuşmacısıTürkiye OECD Daimi Temsilcisi Büyükelçi Prof. Dr. Kerem Alkin, dünya güç istikrarlarını, güç ve yeşil güç alanlarındaki global gelişmeleri ve Türkiye’nin bu çerçevedeki adımlarını anlattı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan Türkiye İMSAD İdare Şurası Lideri Tayfun Küçükoğlu, pandeminin tesirleri sürerken beklenmedik halde başlayan Rusya-Ukrayna savaşı ile iktisat dengelerindeki öngörülemeyen değişimin, güç konusunu dünyanın, bölgemizin ve ülkemizin en değerli gündem hususlarından bir yaptığına işaret etti. Tayfun Küçükoğlu kelamlarını şöyle sürdürdü: “Sektörümüzün gelişimi ve gelecek planları açısından güç konusunu dikkatle takip ediyoruz. Bugün büyük kısmını ithal ettiğimiz güç, yüksek maliyeti nedeniyle dalımızı zorlamaktadır. Öte yandan gelecek için sürdürülebilirlik adımlarını da atmamız gerek. Önümüzde gücün maliyeti, sürdürülebilirliği, rekabete tesirleri, arz güvenliği ve dönüşümün nasıl gerçekleşeceğine dair öngöremediğimiz pek çok bahis var. Orta ve uzun vadeli planlarımızı yapmak için geleceği daha net görmeye muhtaçlığımız var. Dünyada değişen ticaret istikrarlarını görebilmemiz lazım. Oyunun kuralları değişirken, yeni kuralları keşfedebilmemiz lazım. AB Yeşil Mutabakatı çerçevesinde ülkemizi ve sanayimizi direkt etkileyecek düzenlemelerin, son durumdan nasıl etkileneceğini bilmek de gelecek planlarımız açısından ehemmiyet arz ediyor.”
“Planların bir türlü tutmadığı bir dönemdeyiz”
Toplantının moderatörü Türkiye İMSAD Lider Vekili Ferdi Erdoğan ise “Konjonktürün sıkıntı olduğu bir periyotta güç de sıkıntı bir mevzu. Yapılan planların bir türlü tutmadığı bir periyodu yaşıyoruz. Dünyada ve ülkemizde pandemi başladıktan sonra, eski olağan, yeni olağan derken olağandışı bir konjonktürün içine düştük. Ne yeni olağan oldu, ne eski olağan oldu. Yeşil Mutabakat bir iklim siyaseti olarak hayata geçerken; AB sonda karbon vergisi ile bölgesel ticaret rekabetinde kendi sanayi üretimlerini muhafazaya odaklandı. Enerjiyi tartışmaya başladık, fosile karşı yenilenebilir enerjiyi parlatırken bir anda kömür şaha kalktı. Güç maliyetine tahlil ararken gücün arz güvenliği ön plana çıktı. COP26’da her şey enine uzunluğuna tartışıldı, benim aklımda kalan ise iki F; fosil ve finans oldu. 2053 net sıfır karbon gayesini planlarken, 19 milyar ton rezerv olarak ilan edilen linyit ve taş kömürünü, zeytinlikler dahil çıkartma telaşına girdik. Her konutta 4 lambadan 2’sinin kaynağı termik güç. Her 3 güç kaynağından 2’si termik. Dünyada GES VE RES yenilenebilir güç kaynağı kullanımı yüzde 10 civarındayken, Türkiye’de yüzde 13. Güç maliyetlerindeki öngörülemeyen artışlar, AB ile başa baş devam ederken bölgesel rekabete ahenk sağlamak gitgide daha güç hale geldi. Bu noktada biz de haklı olarak soruyoruz; sürdürülebilirlik mi, maliyet mi?” formunda konuştu.
“Türkiye, riskleri fırsata dönüştürme talihine sahip”
Türkiye OECD Daimi Temsilcisi Büyükelçi Prof. Dr. Kerem Alkin, “2 Siyah Kuğunun Gölgesinde; Güçte Yol Ayrımı: Sürdürülebilirlik mi? Maliyet mi?” başlıklı bir sunum eşliğinde açıklamalarını yaptı.
Ekonomi alanında “siyah kuğu” tarifinin, gerçekleşme mümkünlüğü nispi düşük olarak algılanan bir ‘risk’in bir anda gerçekleşmesi ile birlikte, kelam konusu riskin dünya iktisadı ve global ticaret üzerinde geri döndürülmesi imkansız değişimlere sebep olması ve global iktisat aktörleri için orijinal bir devrin başlamasına sebep olan olaylar için kullanıldığını hatırlatan Prof. Dr. Kerem Alkin, Covid-19 pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşının “siyah kuğu” olarak nitelendirildiğini söyledi. Prof. Dr. Kerem Alkin, “yeşil güç dönüşümü” ve “sıfır-karbon hedefi” global güç gündeminin en öncelikli gündem unsurları iken bugün “arz güvenliği” konusunun en üst sıraya çıktığını belirtti.
Prof. Dr. Kerem Alkin, pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşının sonuçları dikkate alındığında Türkiye’nin risklere karşı elindeki tüm imkanları koruyup geliştirerek bu riskleri kendisi için fırsata dönüştürme talihine sahip nadir ülkelerden biri olduğunu söyledi.
21. yüzyılı şekillendiren mega trendleri; Sürdürülebilirlik, Hiperdijitalleşme, Mobilite, İklim ve dekarbonizasyon olarak sıralayan Prof. Dr. Kerem Alkin, “2020-2030 yılları ortasında dört temel dönüşüm öncelik arz edecek. Ülkelerin sağlam iktisada sahip olmak, şoklara karşı güçlü olmak için dört ödevi var; dijital dönüşüm, güç dönüşümü, yeşil dönüşüm ve bilgi dönüşümünü gerçekleştirmek” tabirini kullandı.
AB ile Türkiye ortasında yeşil mutabakat kapsamında üst seviye temasların gerçekleştiğini hatırlatan Prof. Dr. Kerem Alkin, “Önümüzdeki günlerde yeşil yakıt ve yeşil hidrojen konusunda AB ile bir iş birliği kelam konusu olabilir” yorumunu yaptı.
“Ticaret dar coğrafyalarda yoğunlaşacak”
Net sıfır karbon ile ilgili amaçların gerçekleşmesi ismine değerli bir yaklaşımın ülkelerin uzak coğrafyalar yerine mümkün hayli yakın coğrafyalardan, mümkünse ülke içi kaynaklardan emtia gereksinimlerini karşılamaları istikametinde olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kerem Alkin, “Daha dar coğrafyalarda ticaretin ağırlaştırılması ve geliştirilmesi artık çok daha fazla konuşuluyor” dedi.
Ekonomi etraflarının gündemindeki bir diğer hususun, ülkelerin birtakım eserler için ihracatlarına getirdikleri sınırlamalar olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kerem Alkin, “Korumacılığı nasıl yöneteceğiz konusu da değerli hale geldi. Ülkeler ellerindeki kaynakları muhafazaya aldıklarında bu nasıl yönetilecek? Ülkenin gereksinimi ne kadardır? Bunu ne kadarı ihraç edilebilir? Ülkemiz açısından da bu hesapları yapmamız, hazırlıklı olmamız gerekir. İhracata getirilecek kısıtlamaları yanlışsız yöneterek ihracat gelirlerini kaybetmememiz gerekir. Bu hesapları süratle yapmamız ve süratli güncellememiz lazım” vurgusunu yaptı.
“Pandemide petrol fiyatları niyet de telaşlar arttı”
Pandemi periyodunda petrol fiyatlarında yaşanan düşüşü ve dünya karbon emisyonundaki azalmayı hatırlatan Prof. Dr. Kerem Alkin şunları söyledi: “Covid-19 ve savaş nedeniyle yükselen güç fiyatları, maliyet mi, yeşil güç mi tartışmalarına neden oluyor, fakat şöyle bir gerçek de var; pandemideki karantina periyodunda dünya iktisadında çok önemli bir yavaşlama gerçekleşti. Fosil yakıt kullanımı büyük ölçüde azaldığından, petrol ve doğal gaz fiyatlarının rekor seviyede düştüğüne de şahit olduk. BM, OECD, Dünya Ticaret Örgütü ve pek çok milletlerarası kuruluş, fosil yakıt maliyetlerindeki düşüş nedeniyle yeşil güç – yenilenebilir güç alanındaki çalışmaların aksamasından büyük kaygı duyarak, ‘dünya fosil yakıtlarla yoluna devam edemez’ iletisini güçlü halde verdi. Benim de bugün gördüğüm, fosil yakıtlarla gayretten asla geri kalınmayacağı istikametinde. Fosil yakıtlar çağını bitirmeye yönelik tüm çalışmalar ivme kazanarak devam ediyor. Buradan geri dönüş yok. 2030 yılında dünyada kömürle olan birlikteliğin sıfır seviyesine indirilmesi hedefleniyor ve bununla ilgili önemli düzenlemeler yapılacak. 2040’ta petrol çağı bitecek, dünyanın petrole olan muhtaçlığının azaldığı süratli bir dönüşüm yaşayacak. Doğalgaz göreli olarak daha düşük karbon emisyonundan ötürü 2060-2070 yılına kadar sürecek üzere görünüyor. Petrolden ve kömürden para kazanan ülkeler bu avantajlarını kaybedecek. Doğalgazdan süratle vazgeçmek çok mümkün değil. Bu doğrultuda güneş ve rüzgâr gücüne yüklenmek hakikat fakat ülkeler endüstride kullanmak için güç sağlama çalışmalarını sürdürmek durumunda. Bu noktada da sürdürülebilir güç ekonomisi gündeme geliyor. Bunun üç ayağı var; sürdürülebilir güç üretimi, sabit pil üniteleri ve batarya sistemleri, elektrikle çalışan çok çeşitli taşıtlar. Bu manada pil ve batarya istasyonları süreci değiştirecek derecede büyük değer taşıyor.”
Dünya ticaret istikrarları açısından Rusya’nın AB pazarında boşalttığı alanı doldurmak için büyük bir rekabetin yaşanacağına dikkat çeken Prof. Dr. Kerem Alkin, sıvılaştırılmış doğal gaz ve boru sınırlarının gündeme geleceğini söyledi. Nükleer güç konusunda da bir belirsizlik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kerem Alkin, “Nükleer güç olmadan iklim değişikliğini durdurmak çok kolay görünmüyor. Öte yandan AB’nin uranyum muhtaçlığının büyük kısmı da Rusya ve Ukrayna’dan karşılanıyor. Bunlar da tartışılıyor” dedi.
“AB’de yenileme ve yalıtım pazarı değerli fırsat”
AB’nin doğalgaza bağımlığının çok yüksek olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kerem Alkin, “Bugün güç verimliliğine yönelik önlemler daha da fazla gündemde yer alıyor. Türk inşaat gereçleri bölümü açısından AB’de yenileme ve yalıtım pazarları kıymetli fırsat olacak. Global olarak iklimlendirmeyi asgarî maliyetle destekleyecek yalıtım kampanyaları geliştirmek, sürdürülebilirlik anlayışına sahip bina üretimini hayata geçirmek, binaların güç verimliliğine odaklanmak, mevcut yapı stokunu sil baştan yenilemek üzere tahliller üzerinde duruluyor. OECD çatısı altında bu hususla ilgili, ‘akıllı binalarla dünyayı nasıl koruruz?’ ana ekseninde kapsamlı çalışmalar yapılıyor” dedi.
Prof. Dr. Kerem Alkin, AB’nin Yeşil Mutabakat kapsamında üzerinde çalıştığı karbon fiyatlama düzeneğinin da tartışmalı olduğuna, ticari istikrarlar ve rekabet açısından tüm dünyada geçerli olacak bir karbon fiyatlama düzeneği oluşturulması fikrinin tartışıldığına işaret etti.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
