Mudanya Belediyesi, dünya genelinde yetişen 30 tip zeytinden en kıymetlisi Doğu Akdeniz coğrafyasında yetişen “olea-europa” tipi zeytinin anayurdu Mudanya’da jenerasyonlar uzunluğu aktarılan zeytin yetiştiriciliğinin UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alınması için müracaatta bulundu.
Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nın zeytinlik alanların madencilik faaliyetine açılmasına yönelik kararına reaksiyonlar sürerken, dünya genelinde yetişen 30 tip zeytinden en değerlisi Doğu Akdeniz coğrafyasında yetişen “olea-europa” tipi zeytinin anayurdu Mudanya, Tirilye Zeytini’nin kuşaklar uzunluğu aktarılan yetiştirme usullerini muhafaza altına almak için teşebbüste bulundu. Mudanya Belediyesi, zeytin yetiştiriciliğiyle ilgili klâsik bilgi, formül ve uygulamaların, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınması için kısa ismi UNESCO olan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu’na müracaat yaptı. Tirilye Zeytini’nin klasik yetiştirme idaresi, Mudanya Belediyesi’nin teşebbüsleriyle Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan iki müracaat evrakından biri oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma Eğitim Müdürlüğü ile Vilayet Kültür Turizm Müdürlüğü’nün hazırladığı ortak araştırma evrakı sonucu, müracaatlar yapıldı. UNESCO’nun kültürel mirasın çeşitliliğini göstermek ve değeri hakkında farkındalık yaratmak için belirlediği soyut kültürel miras listesine Tirilye Zeytini’nin korunması için başvurduklarını belirten Mudanya Belediye Lideri Hayri Türkyılmaz, “Bir zeytin ülkesi Mudanya. Dağlar, vadiler zeytin yüklü. Denizden gelen poyraz rüzgarı, Mudanya’da denizin tadını doyumsuz kılıyor. Bu nedenle Tirilye’nin zeytini dünyaca ünlüdür. Antik Çağlardan 1900’lü yıllara ilerlediğimizde Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi’ne nazaran Tirilye’de 19 yağhane bulunmaktaydı yılda 4 bin ton zeytin üretiliyordu. Günümüzde de zeytincilik Tirilye’nin birinci derecede gelir kaynağıdır. Dünyadaki tek sofralık zeytin çeşididir. Yağ oranı yüksek, ince kabuklu ve küçük çekirdeklidir. Çekirdeğinin başka zeytin çeşitlerine nazaran daha az pürüzlü olmasıyla da tanınır. Bir zeytinde olması gereken bütün vasıfları üzerinde taşır. Zeytin yetiştiriciliğiyle ilgili klâsik bilgi, sistem ve uygulamalar, yalnızca geçmişte kalmış kültürel ritüeller değil, tıpkı vakitte günümüzde de Mudanyalılar tarafından yaşatılmaya devam ediyor. Üreticilerimiz geçmişten bu yana atalarından öğrendikleri metotlarla bu geleneği sürdürüyor” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
