İş dünyası, kamu kurumları, sivil toplum örgütleri, akademisyenler ve aktivistlerden oluşan 100’e yakın konuşmacıyı bir ortaya getiren Türkiye Döngüsel İktisat Haftası 14 – 18 Mart tarihlerinde gerçekleşti. “Türkiye’de Beş Kesimde Döngüsellik Potansiyeli Ön Araştırma Raporu” sonuçları da haftanın kapanışında açıklandı.
14 – 18 Mart tarihlerinde gerçekleştirilen II. Türkiye Döngüsel İktisat Haftası’nda Türkiye’nin yeşil kalkınma amaçlarına vizyon çizen; iş dünyası, kamu kurumları, sivil toplum örgütleri, akademisyenler ve aktivistlerden oluşan 100’e yakın konuşmacı bir ortaya geldi.
Hafta boyunca düzenlenen oturumlarda, Türkiye’nin yeşil kalkınmasında gereksinim duyulan ekonomik ve toplumsal dinamikler, Paris İklim Mutabakatı’nda Avrupa ülkeleri ve Amerika’nın ahenk sağlama süreci konuşulurken ülkemizin döngüsel iktisada geçişi için stratejik yol haritasının siyasetler ile desteklenmesi gerektiği konuşuldu.
Haftada ön plana çıkan bildiriler şöyle oldu:
- Döngüsel iktisadın bir bütün olarak sanayide, kentleşmede, dizaynda ve üretimde hayata geçmesi için teknolojide inovasyonun sağlanması ve yeşil teknolojiye geçilmesi değerli. Döngüselliğe geçiş tüm bu süreçlerin yeşil teknolojiye adapte edilmesiyle mümkün olabilecek.
- Yeşil kalkınma yolunda iş gücünü dönüştürmek, dijital ve teknolojik yetkinliklerini artırmak gerekirken dönüşümden etkilenecek kırılgan kümeleri güçlendirmek göz gerisi edilemez. Dönüşüm fakat adil bir halde sağlanabilirse sürdürülebilir olacak.
- Son olarak yeşil dönüşüm için toplumun tüm kesitlerine dokunulması, döngüsel iktisadın ve sürdürülebilirliğin kitle bağlantısında ana ögelerinden biri. Mevcut tüketim kültürü terk edilerek, tüm toplumun döngüsel bir yaşama geçmesi gezegenimizin varlığını sürdürmesine imkân sağlayacak.
Hedefler için İş Dünyası Platformu (B4G), DCube Döngüsel İktisat Kooperatifi (DCube) ve İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) iş birliğinde hayata geçirilen II. Türkiye Döngüsel İktisat Haftası’nın stratejik partnerliğini Finlandiya Büyükelçiliği ve Business Finland üstlendi.
Türkiye’nin Döngüsel İktisada Geçişi Kaçınılmaz!
Haftanın kapanışında Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) tarafından sağlanan fon dayanağı, İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye), KPMG Türkiye ve KPMG Fransa iş birliği ile hazırlanan “Türkiye’de Beş Dalda Döngüsellik Potansiyelinin Ön Araştırma Raporu” sonuçları kamuoyu ile paylaşıldı.
Etkinliğin açılış konuşmaları Fransa İstanbul Başkonsolosu Olivier Gauvin, SKD Türkiye İdare Heyeti Lideri Ebru Dildar Edin, AFD Türkiye Yöneticisi Tanguy Denieul, KPMG Türkiye şirket ortağı Hoş Soysal ve T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Sıfır Atık ve Atık Sürece Dairesi Lideri Sadiye Karabulut tarafından gerçekleştirildi.
Fransa İstanbul Başkonsolosu Olivier Gauvin “İklim için seferberlik hiçbir vakit zayıflamamalıdır. Bu, Fransa ve Avrupa Birliği Kurulu’nun Fransa Devir Başkanlığı için bir önceliktir. Döngüsel iktisadın geliştirilmesi, eserlerin tasarım ve tüketilme formuna dayanan kilit bir ögedir. Bu ortak çalışma, Fransa ve Türkiye’de bu mevzudaki tecrübelerimizi paylaşmak için bedelli bir girişimdir” dedi.
AFD Türkiye Yöneticisi Tanguy Denieul “Çevrenin ve doğal kaynakların korunması, iktisadın daha verimli işlemesi için tahlil olan döngüsel iktisat prensiplerinin eserlerin tekrar kullanımına dayalı olarak uygulanmasını gerektirmektedir. AFD olarak, Türkiye’deki ortaklarımızla birlikte hususla etkin olarak ilgileniyoruz ve onları bu alanda desteklemek için mali ve teknik iş birliği araçlarımız hazır” dedi.
SKD Türkiye İdare Heyeti Lideri Ebru Dildar Edin “Bugün, sektörel olarak ülkemiz için kıymetli olan ve döngüsel iktisatta yeterli uygulamalara sahip, plastik paketleme, dokuma, beyaz eşya, otomotiv ve inşaat bölümlerinin döngüsellik potansiyelinin araştırma sonuçlarını paylaşıyoruz. Araştırmaya katılan şirketlerden elde edilen birinci bulgulara nazaran, plastik ambalaj bölümünde ortalama girdi döngüselliği yaklaşık 7, dokumacılık kesiminde ise yaklaşık 16 olarak belirlendi. Bu rapor SKD Türkiye olarak da konsorsiyum ortağı olarak yer aldığımız, Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yararlanıcısı olduğu, “Türkiye’nin Döngüsel İktisada Geçiş Potansiyeli’nin Kıymetlendirilmesi İçin Teknik Takviye Projesi”ne ve ülkemizin döngüsel iktisat ulusal stratejisine ve aksiyon planına katkı sağlayacak. Türkiye genelinde daha verimli kaynak ve atık idaresine katkıda bulunmak için, sunduğumuz platformlarla ve yürüttüğümüz projelerle döngüsel iktisada geçişi teşvik etmeye devam edeceğiz” dedi.
T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Sıfır Atık ve Atık Sürece Dairesi Lideri Sadiye Karabulut rapora dair şu değerlendirmede bulundu: “Sektördeki fırsatları ve riskleri değerlendirmemize imkân sağlayan Türkiye’de Beş Dalda Döngüsellik Potansiyeli Ön Araştırma Raporu’nda da belirtildiği üzere döngüsel iktisada geçişte başta siyaset belirleyici pozisyondaki kamu otoriteleri olmak üzere işletmelerin, sivil toplum örgütlerinin ve milletlerarası kuruluşların üzerine düşen sorumluluklar var. 2015 yılında Avrupa Komitesi tarafından açıklanan birinci döngüsel iktisat paketiyle birlikte artık klasik bir atık idaresinden uzaklaşmış bulunuyoruz. Eserlerin tasarımı etabından başlayarak tüm hayat döngüsünü ele alan bu süreçte paydaşlar ortası iş birliğinin global gayretlere dayanak verir nitelikte geliştirilmesi kaçınılmaz. Bu doğrultuda gelecekte farklı bölümlere dair çalışmaların da geliştirilmesini, bu rapor üzere çıktıların iş birliği içerisinde üretilerek ortak amaçlarımıza dayanak vermesini umut ediyorum”.
KPMG Türkiye Şirket Ortağı Sevimli Soysal şunları söyledi: “Döngüsel iktisada geçiş, şirketlerde kaynak verimliliği sağlarken iklim değişikliği ile gayret kapsamında sera gazları salımlarının azaltılmasını ve inovasyon fırsatları ile yeni iş alanları oluşturarak ekonomik büyümeyi de destekleyecektir. Ülkemizde faaliyet gösteren şirketlerin döngüsel iktisat iş stratejilerini yapılandırarak uygulamaya geçirmeleri ve sürdürülebilir kalkınma yaklaşımıyla bedel yaratmaları global rekabette avantaj elde etmek açısından kritik kıymet taşıyor. Mevzunun ülkemiz açısından ehemmiyet arz etmesi nedeni ile AFD tarafından fonlanan proje kapsamında SKD Türkiye, KPMG Türkiye ve KPMG Fransa iş birliği ile “Türkiye’de Beş Bölümde Döngüsellik Potansiyeli Ön Araştırma Raporu” hazırlandı. Belirlenen kesimlerden istekli kuruluşların ve akademisyenlerin katkıları ile yürütülen projede şirketlerin döngüsellik potansiyellerini araştırmak üzere birinci kere firma bazında pratik uygulamalar gerçekleştirildi.”
Açık kaynaklarda yapılan araştırma sonuçlarına nazaran, incelenen beş dalda döngüsel iktisat uygulamalarının erken bir kademede olduğu ortaya çıkıyor. Bu doğrultuda Türkiye’nin döngüsel iktisat gerçekleşeni potansiyelinin altında kalıyor. Global rekabet gücü ve sürdürülebilir kalkınma gayelerine ulaşabilmesi için Türkiye’nin döngüsel iktisada geçişi kaçınılmaz görünüyor. Avrupa pazarı ile kıymetli ticari münasebetleri bulunan ülkemizin ve bölümlerimizin yakın vakitte kamu, özel dal, STK’lar ve tüketicilerle iş birliği halinde, kaynak verimliliğini artıran, atıkları azaltan, kirliliği önleyen döngüsel iktisada geçişi, memleketler arası arenada rekabetçiliğini artıracak ve ticari bağlantıları güçlendirecek.
Ürünlerde döngüsellik oranlarının artırılması ile yenilikçi ve ekolojik eser dizaynları için gerekli yatırım maliyetlerinin yüksek olmasının da döngüsel iktisada geçişi yavaşlattığı araştırmada görülüyor. Bu doğrultuda sürdürülebilir finansmanın, döngüsel iktisat alanında yapılan yatırımlar, vergi ve faiz indirimleri, avantajlı krediler, yeni sigorta modelleri ve yeni yatırımlar ile teşvik edilmesi kıymet arz ediyor.
Halka açık datalar, istekli şirketlerin ve akademisyenlerin niteliksel ve niceliksel bilgi paylaşımları ve katkıları ile derlenen raporda, plastik paketleme, dokumacılık, beyaz eşya, otomotiv ve inşaat kesimlerinin döngüsellik stratejileri açısından mevcut durum değerlendirmelerine, âlâ uygulama örneklerine ve döngüsel iktisada geçişteki manilere yer veriliyor.
Programın son kısmında düzenlenen “Döngüsel İktisatta Sektörel Âlâ Uygulamalar” başlıklı oturumda ise Arçelik, Sun Dokumacılık, Elif Plastik, Korozo, Enka ve Unilever şirketlerinden uzman şahıslar bu alandaki uygun uygulamalarını paylaştı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
