İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, dünyada nüfusu 16 milyonu geçen mega bir kentte birinci sefer yapılan ‘Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planı’nın özetini kamuoyu ile paylaştı. Plan kapsamında, tarihi yarımadaya, dünyanın önde gelen kentlerinde olduğu üzere, araç girişini sonlandırmak, girenlerden daha fazla ödeme almak üzere sistemler planladıkları bilgisini paylaşan İmamoğlu, HIZRAY projesine dikkat çekti. Kentin kuzey-güney aksındaki metro sınırlarını, İstanbul’u doğudan batıya kat edecek HIZRAY ile birleştireceklerini vurgulayan İmamoğlu, “100 kilometre/saat ortalama süratle seyahatlerin gerçekleşeceği bu ekspres sınırımız, yalnızca İstanbul’u bir uçtan bir uca bağlamayacak, birebir vakitte İstanbul’un üç havalimanını da birbirine bağlamış olacak. Bu kadim kentin tüm raylı sistem çizgilerini birbirine kusursuz bağlayan, trafiği de son derece rahatlatan bu proje, İstanbulluların hayat kalitesi için, katiyen bir yıldız projesidir. Projemiz ve fizibilitesi hazırdır. Yaklaşık 6 milyar dolara mal olacak olan bu projenin ihale hazırlık dokümanlarını da yıl sonuna kadar hazır edeceğiz. Biz, eninde sonunda Atatürk Havalimanı’nın da heba olmasına müsaade vermeyeceğiz. Bu milletin cebinden çıkmış olan 30 milyar dolarlık büyük bir servetin heba edilmesine, onca kaynağı israf edilmesine müsaade vermeyeceğiz. 2023 sonrasında, vatandaşımıza ve kentimize en makul işletme biçimiyle, İstanbul Havalimanı’nın stratejik amaçlarını olgunlaştırarak, İstanbul’un hayatına tekrar dahil edeceğiz. Hiç kimsenin kuşkusu olmasın” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Türkiye’nin birinci “Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planı”nı (SKHP) hayata geçirdi. İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, çalışmalarına 2 yıl evvel başladıkları “İstanbul Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planı”nın bir özetini, kamuoyu ile paylaştı. İstanbul SKHP’nin, hazırlık ve tahlil; strateji geliştirme; tedbirlerin planlanması; uygulama ve izleme süreçlerini içeren bir çalışma olduğunu vurgulayan İmamoğlu, “Plan, insan odaklı yaklaşımlarla, toplumsal kapsayıcılık unsurundan hareketle, ‘sürdürülebilir ulaşım tiplerinin entegre bir biçimde geliştirilmesi’ maksadıyla hazırlandı” dedi. İstanbul SKHP’nin, dünyada nüfusu 16 milyonu geçen mega bir kentte yapılan birinci SKHP olduğuna dikkat çeken İmamoğlu, projenin paydaşlarını ve çalışma yollarını şu halde açıkladı:
PAYDAŞLARI VE ÇALIŞMA METODUNU AKTARDI
“İstanbul SKHP’yi, Birleşik Krallık’ın ‘Küresel Geleceğin Kentleri Programı’ kapsamında; Ulaşım Daire Başkanlığı Ulaşım Planlama Şube Müdürlüğümüz uyumu, ARUP yükleniciliği ve UN Habitat stratejik danışmanlığında gerçekleştirdik. Belediyemizde, Ulaşım Daire Başkanlığı, Ulaşım Planlama Şube Müdürlüğü başta olmak üzere, belediyemizin 23 ünitesinden oluşan iç paydaşlar ve ilçe belediyeleri ve STK’lar dahil 110 kadar dış paydaşla birlikte yaptık. Başlangıçta, ortasında ve sonunda 25 çalıştay ve 20 anketle birlikte, “Kimseyi artta bırakma” prensibiyle çalıştık. Özetle bu sürece, ‘Cinsiyet Eşitliği ve Toplumsal Kapsayıcılık’ (CETKap) prensibine nazaran, yüzde 73 temsil oranıyla temsiliyet elde ettik. Bir öteki anlatımla, ‘yetersiz temsil edilen grupların’ sürece iştirakini sağladık. Vizyonumuzu, ‘Sürdürülebilir ve güçlü bir gelecek için insan ve etraf odaklı, yenilikçi ve kapsayıcı bir ulaşım sistemi’ olarak tanımladık.”
9 TEMEL EMELİ SIRALADI
İmamoğlu, İstanbul SKHP’nin 9 temel emelini ise şöyle sıraladı:
– Erişilebilir, ödenebilir, entegre ve kapsayıcı bir ulaşım sistemi
– Çevresel olarak sürdürülebilir bir ulaşım sistemi
– Ekonomik olarak sürdürülebilir ve güçlü bir ulaşım sistemi
– Ulaşımda emniyeti ve seyahatte itimadı artıran bir ulaşım sistemi
– Trafik sıkışıklığı ve araba bağımlılığını azaltan bir ulaşım sistemi
– Toplu taşımaya geçişi kolaylaştıran bir ulaşım sistemi
– Bisiklet ve yürüyüş üzere alternatif cinsleri teşvik eden bir ulaşım sistemi
– Kompakt ve çok merkezli gelişmeyi destekleyen bir ulaşım sistemi
– Asgarî olumsuz tesiri olan bir lojistik sistemi
“İSTANBUL’UN NÜFUSU 2040’DA 18,8 MİLYON OLACAK”
Bütün hazırlıklarını 2040 yılı projeksiyonuna nazaran yaptıklarının altını çizen İmamoğlu, “Bugün, yaklaşık 16 milyon civarında olan nüfusumuzla 30,3 milyon seyahat yaparken, 2040 yılında nüfusumuz 18,8 milyona, seyahatlerin sayısı 38 milyon adede ulaşacak. Bugün ulaşım sistemimiz içindeki dağılım yüzde 24 raylı sistem, yüzde 42 otobüs, yüzde 10 metrobüs, yüzde 22 minibüs, yüzde 2 deniz. 2040 yılındaki dağılımı ise, yüzde 47 raylı sistem, yüzde 25 otobüs, yüzde 7 metrobüs, yüzde 17 minibüs ve yüzde 4 deniz olacak halde planlıyoruz” karşılaştırmalarını yaptı.
“ÇEVRECİ BİR VİZYON HAZIRLADIK”
İmamoğlu, geçtiğimiz yıl “Yeşil Çözüm” başlığıyla açıkladıkları “İklim Aksiyon Planı” kapsamındaki maksatlarını de “İstanbul’un ulaşım sisteminin etraf dostu olmasını sağlamak ve sizlerin sürdürülebilir, etkin ve sağlıklı bir hayat usulünü benimsemesini teşvik eden ‘Düşük Karbona Geçiş” temasını ve kesin olarak karbon nötr maksadını temel aldık. Böylelikle ulaşım kaynaklı karbon salımını, 2040 yılında yüzde 60 azaltmayı ve 2050 yılında ise karbon nötr düzeyine ulaşmayı planladık” kelamlarıyla aktardı. “Karbon nötr gayesine geçerken araçların elektrikli araçlara dönüştürülmesi, karbonsuz ulaşımın teşvik edilmesi, yürümenin, bisikletin ve mikro mobilitenin geliştirilmesi üzere başlıklar bugün tüm dünyanın konuştuğu bahisler. Bu bahislerde ilerleme sağlayamazsak, zati dünya geri dönülmez risklerle karşı karşıya kalacak” diyen İmamoğlu, “Bu nedenle biz de araçların, otobüs filolarının, metrobüslerin, Kent Çizgileri bünyesindeki gemilerin elektrikli hale getirilmesi, elektrikli taksiler, elektrikli deniz taksiler ve hatta hidrojen asıllı otobüsleri hedefleyen çevreci bir vizyon hazırladık ve bu vizyon çerçevesinde uygulamalara başladık” bilgilerini aktardı.
“TARİHİ YARIMADAYA ARAÇ GİRİŞİ SINIRLANDIRILACAK”
Tarihi yarımadaya, dünyanın önde gelen kentlerinde olduğu üzere, araç girişini sonlandırmak, girenlerden daha fazla ödeme almak üzere usuller planladıkları bilgisini paylaşan İmamoğlu, “Taksiler, turist otobüsleri, yük araçları tarihi yarımadaya girmeye devam edecek lakin özel araçlara sınırlamalar getiriyoruz. ‘Yeşil Çözüm’ olarak açıkladığımız planımızda 2050 yılına kadar İstanbul’u karbon nötr bir kente dönüştürme planımız uyarınca 10 raylı sistem çizgisinde inşaatlarımız devam ediyor” dedi. 23 Haziran 2019’da vazifesi teslim aldıklarında İstanbul’da, duran sınırlar dahil, toplam 12 raylı sistem sınırının uzunluğu 140,90 kilometre olduğunu aktaran İmamoğlu, “Biz ‘Raylı sistemlerde büyük hamle’ ismini verdiğimiz seferberlikle, İstanbul’un önceliği metro yatırımlarına verdik. Son derece gururluyum ki, bu alanda dünya çapında bir seferberliği başlattık” diye konuştu.
HIZRAY: YILDIZ PROJE
Raylı sistem yatırımları için gereksinim duyulan finansa erişim teşebbüslerinin devam ettiğini belirten İmamoğlu, “Bugüne kadar etap etap biten kimi çizgileri İstanbulluların hizmetine açtık. Bu yıl da yeni çizgileri ve etapları hizmete açmaya devam edeceğiz. ‘İstanbul’un altını oydu’ deseler de aslında biz İstanbul’un altını tam manasıyla demir ağlarla örüyoruz” tabirlerini kullandı. “İstanbul ulaşımında tam entegrasyondan bahsediyorsak, katiyen İstanbul’un doğusunu batısına bağlayan ‘HIZRAY’ projemizin hepimizin farkında olması lazım” diyen İmamoğlu, şunları söyledi:
“Bu proje, yanlışsız ve büyük bir proje. Neden hakikat? Zira HIZRAY, 13 istasyonda 12 transfer merkezi üzerinden İstanbul’un bütün raylı sistemlerine kuzey-güney ekseninde birleşen bir sınır. Hem halihazırda işlemekte olan hem de inşaat halindeki bütün raylı sistem çizgilerini, birinci ve ikinci derecede direkt birbirine bağlayan bir çizgi. 100 kilometre/saat ortalama süratle seyahatlerin gerçekleşeceği bu ekspres çizgimiz, yalnızca İstanbul’u bir uçtan bir uca bağlamayacak, tıpkı vakitte İstanbul’un üç havalimanını da birbirine bağlamış olacak. Bu kadim kentin tüm raylı sistem çizgilerini birbirine kusursuz bağlayan, trafiği de son derece rahatlatan bu proje, İstanbulluların ömür kalitesi için, katiyetle bir yıldız projesidir. Projemiz ve fizibilitesi hazırdır. Yaklaşık 6 milyar dolara mal olacak olan bu projenin ihale hazırlık dokümanlarını da yıl sonuna kadar hazır edeceğiz.”
“ATATÜRK HAVALİMANI’NIN HEBA OLMASINA MÜSAADE VERMEYECEĞİZ”
“Önemle söz etmek isterim ki; biz, eninde sonunda Atatürk Havalimanı’nın da heba olmasına müsaade vermeyeceğiz” diyen İmamoğlu, “Bu milletin cebinden çıkmış olan 30 milyar dolarlık büyük bir servetin heba edilmesine, onca kaynağı israf edilmesine müsaade vermeyeceğiz. 2023 sonrasında, vatandaşımıza ve kentimize en makul işletme biçimiyle, İstanbul Havalimanı’nın stratejik amaçlarını olgunlaştırarak, İstanbul’un hayatına tekrar dahil edeceğiz. Hiç kimsenin kuşkusu olmasın” diye konuştu. İstanbul’un geleceği için sağlıklı ve gerçek adımlar atma uğraşında olduklarına vurgu yapan İmamoğlu, şöyle konuştu:
“Minibüslerin sisteme katılmasından raylı sistemlere, Kent Sınırlarından otobüslerin ve taksilerin elektrikasyonuna, tarihi yarımadanın araç yoğunluğunun minimuma indirilmesinden tüm kentimizde trafiğin rahatlatılmasına kadar çok sayıda projeyi birebir anda hayata geçirmenin keyfini ve gururunu yaşıyoruz. Düşünsenize; tarihi yarımadada da hiç araç yok. Ve insanlarımız, turistler; değil 15-20 milyon aksında, 30-35 milyon aksında turisti hedefleyen bir kent var etmek. Özetlemeye çalıştığım üzere, çok sayıda projeden özel olarak seçtiğimiz bu 26 projeden oluşan İstanbul SKHP, İstanbul’da ömrü kolaylaştıracak, trafiği rahatlatacak ve İstanbulluların ömür kalitesini yükseltecek son derece kıymetli bir plandır. Tüm bu çalışmaları yaparak İstanbul’un karbon nötr kente dönüştürülmesi ve iklime dirençli bir kent olma gayesini sağlamada en önemli dallardan biri olan kentsel ulaşımı, sürdürülebilir hale getirme konusunda kararlıyız ve kesinlikle başaracağımızı, bütün halkımızla birlikte başaracağımızı buradan duyurmak istiyorum.”
“TEK AKILLA HAREKET EDERSENİZ, KAPINIZDA ‘KANAL İSTANBUL’ TEHDİDİ BEKLER”
Projelerin hepsinin çok hayati olduğunun altını çizen İmamoğlu, “Hepsi ne yazık ki gecikmiş ve çok yanlışsız projelerdir. Gerçek mevzulardır. Bütçeleri ister 6 bin lira olsun, ister 6 milyar dolar; tek kuruşunu bile heba etmeden, gerçek maliyet ve sebepleriyle, gerçek imalat nizam ve sistemleriyle ve asla israf etmeden sizlerin bütçesini, namusumuz üzere, titizlikle yöneterek projeleri bir bir hayata geçirmek için tüm önlemleri aldığımızı duyurmak isterim” dedi. 2009 yılında İstanbul için hazırlanan 1/100.000’lik planda, kentin nüfusunun “15 milyonu geçemez” dipnotuyla kamuoyuna tanıtıldığını aktaran İmamoğlu, buna karşın kentin nüfusunun farklı sebeplerden ötürü 18-19 milyona dayandığı bilgisini paylaştı. “Siz, kenti bir ortak akılla, akademik bir iştirakle, bütün iştirakçilerin içine girmesiyle tasarlamaz ve planlamazsanız ve yalnızca tek bir aklın çizdiği yolun gerçek olduğu inancıyla insanlara dayatırsanız, kapınızda ‘kanal’ üzere tehditler, kapınızda Kanal İstanbul’un etrafında oluşacak 2 milyonluk bir kent tehdidi üzere ögeler bekler” diyen İmamoğlu, şunları söyledi:
“ORTAK AKLA ÇOK İNANAN BİR EKİBİZ”
“O bakımdan biz, bu usul uygulamaların sona erdiğini biliyoruz. Milletin zihninde de sona erdi, sandıkta da sona erdi. İstanbul’da da sona erdi. Ülkemizin geleceğinde de sona erecek. Az kaldı. O bakımdan biz, ortak akılla kentin geleceğini planlamazsak, Allah korusun ki, bu konuştuğumuz maksatları 10 yıl sonra da yeni gelen kuşak tekrar tekrar yalnızca konuşmaya devam eder. O bakımdan biz, stratejik planlamaya, planlama aklına ve ortak akılla planlamaya çok inanan bir grubuz. Şu an bulunduğumuz İstanbul Planlama Ajansı, tam da bu aklın merkezine temsil etmekte ve size bunu tanıtmaktadır. İPA’da biz, bu kentin 2040’ını, 2050’sini değil, 2100’ünü planlamayı istiyoruz. Kiminle? Kentin çocuklarından gençlerine, bütün iştirakçilere varana kadar herkesle, her inançla, her siyasi görüşle bu kentin geleceğini planlama konusunda kararlıyız.”
Florya’daki İPA Yerleşkesi’nde düzenlenen aktiflikte, sırasıyla; İBB Lider Danışmanı İbrahim Orhan Demir, SKHP Mahallî Grup Önderi Prof. Dr. Haluk Gerçek, UN Habitat Stratejik Danışmanı ve Proje Ortağı Yelda Reis ve Birleşik Krallık İstanbul Başkonsolosu Kenan Poleo birer konuşma yaptı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
