İdrar kaçırma, 30 yaş üzerindeki her 3 bayandan birinin yaşadığı, çoklukla utanıp çekinildiği için toplumda gizlenen sıhhat sorunları ortasında yer alıyor. Büsbütün doğuştan olan ya da sonradan gelişen, güçlü doğumlarla pelvik taban kaslarının zayıflaması sonucu da meydana gelebilen idrar kaçırma, bilhassa bayanlarda önemli bir toplumsal ve ruhsal sorun olarak görülüyor. İdrar kaçırma sorunu yaşayan birçok bayan, tedavi yolları aramak yerine çocuk bezi ya da idrar pedi kullanmak üzere süreksiz tahlillerle ömür kalitesini kısıtlıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Emine Barın, bayanlarda yaşanan idrar kaçırma ve korunma prosedürleri hakkında bilgi verdi.
Sürekli idrar pedi kullanmak hayat kalitesini düşürüyor
30 yaş sonrası sıklığı giderek artan idrar kaçırma, neredeyse her 3 bayandan 1’inde görülmektedir. Fakat yalnızca ilerleyen yaşlarda değil genç kızlarda da görülebilen bu sorun; koku, hijyen üzere sebepler nedeniyle bayanların kendini toplumsal hayattan kısıtlamasına yol açmaktadır. İleri yaşlarda ekseriyetle organ sarkmaları, geçirilmiş sık ve güçlü doğumlar, sigara kullanımı üzere sebeplerle ortaya çıkan idrar kaçırma sorunu genetik olarak doğuştan pelvik taban kaslarının zayıflığı nedeniyle de yaşanabilmektedir. Sorunun çok yaygın olması, bayanlar için özel üretilen idrar pedlerinin kullanımının önemli oranda artmasına yol açmaktadır.
Oluşum sebepleri açısından idrar kaçırmanın birçok tipi bulunsa da en sık karşılaşılan 3 ana tip idrar kaçırma bulunmaktadır:
Stres tipi idrar kaçırma: Bu kümedeki gerilim, ruhsal gerilim değildir. Karın içi basıncını artıran öksürme, hapşırma, ıkınma, ağır kaldırma üzere gerilim durumlarında idrar kaçırmadır. Sıklıkla mesane ve dış işeme yolu yani üretra ortasındaki açının bozulmasıyla meydana gelen bir kaçırma tipidir. Çoklukla rahim ve idrar kesesinde sarkmalar kelam bahsidir.
Sıkışma tipi (urge) idrar kaçırma: Bu kümede mesane dolu yahut boşken ansızın gelişen ve tuvalete yetişemeden idrar kaçırma kelam hususudur. Bilhassa su sesi (örneğin bulaşık yıkama), soğuk içecekler yahut soğuğa maruz kalmak, bu durumu tetikleyebilir. Beklenmedik vakitlerde hatta uykuda da ortaya çıkabilen bu durumda, damla damla yahut fazla ölçüde idrar kaçırma olabilir.
Karma (mix) tip idrar kaçırma: Bu hastalarda hem gerilim tipi hem de sıkışma tipi kaçırma bir ortada yaşmaktadır.
İdrar kaçırma meselesinden korunmak için bu tekliflere kulak verin
- Yaşam ve beslenme üslubu değişikliğine gidilmelidir. Akdeniz tipi beslenme stiline geçilmelidir.
- Obezite mevcutsa kilo verilmelidir.
- Sigara pelvik taban kaslarına olumsuz tesir ettiğinden idrar kaçırma sorunu yaşayan hastalarda muhakkak bırakılmalıdır.
- Doğumda olağan doğuma uygun hastaların olağan doğum yapması elzemdir lakin zorlayıcı bir endikasyon kelam mevzusuysa olağan doğumda yaşanacak ileri derece zorlayıcı süreçlerden kaçınılmalıdır. Pelvik taban kaslarını en çok zorlayan şeyin çoklu ve güçlü doğumlar olduğu unutulmamalıdır.
- Sigara, çay, kahve tüketimi azaltılmalıdır. Kafein, içeriğindeki diüretik ismi verilen hususun mesane kaslarını kasıcı ve idrar söktürücü tesiri nedeniyle idrar kaçırma problemini tetiklemektedir.
- Normalin üzerinde sıvı tüketimi sonlandırılmalıdır.
- Pelvik taban antrenmanları uygulanmalıdır. Bu antrenmanların en bilineni parmak idmanı olarak da bilinen kegel egzersizleridir. Hasta şayet idman yapamıyorsa bu kasları güçlendirmek maksadıyla elektriksel simülasyonla ikaz vererek kasları harekete geçiren pelvik tonner süreci uygulanabilir.
Doğru teknik seçimi ile yüksek muvaffakiyet yakalanıyor
İdrar kaçırma sorunu yaşayan bayanlara önerilen bu ömür stili değişiklikleri sonrası karşılık alınamayan hastalarda tedavi sürecine başlanmaktadır. Sıkışma tipi ve mix tip idrar kaçırma sorunu yaşayan hastalarda bu değerlere cevap alınamazsa ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Cerrahi yoldan en çok yarar gören hasta kümesi ise bilhassa gerilim tipi ve karışık tip idrar kaçırma sorunu yaşayan hasta kümesidir. Bu küme hastalarda bazen cerrahi öncesi ürodinami ismi verilen işeme testi uygulanmaktadır. Ürodinami testi, bilhassa daha evvel idrar kaçırma tedavisi görmüş komplike hastalarda uygulanmaktadır. Gerilim tipi idrar kaçırmalarda bu test uygulanmaz. Sonrasında cerrahi tedavi süreci planlanmaktadır. Trans Obturator Tape (TOT) ismi verilen cerrahi süreç sırasında şayet hastanın idrar kesesinde sarkma varsa eski yerine getirilmektedir. En sık uygulanan ameliyatlardan biridir. Hasta tıpkı gün ya da durumuna nazaran 1 gün sonra taburcu edilerek günlük yaşantısına dönmektedir. Bu ameliyatın başarısı bilhassa gerilim ve karışık tiplerde yüzde 90’lara ulaşmaktadır. TOT ve TVT ameliyatları hasta için uygun bulunmadığında laparoskopik ya da karından kesi ile askı ameliyatları tercih edilmektedir. Özetle yanlışsız hastada gerçek teknik seçilirse hastaların idrar kaçırmadan kurtulmaları yüzde 90’lara varan oranda mümkündür. İdrar kaçırma sorunu yaşayan hastaların kesinlikle ürojinekolojiyle ilgilenen yeterli bir bayan doğum uzmanına muayene olmaları tavsiye edilmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
