Yoğun imtihan derdinin, imtihan performansını da olumsuz etkileyebileceğine işaret eden Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Aileler ve öğretmenler öğrencilerin olumlu niyetler geliştirmesine, kendisine maksatlar koymasına yardımcı olmalıdır” diye konuştu
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Yaşam muvaffakiyetinin imtihan muvaffakiyetinden daha büyük bir kavram olduğunu, evvel aile sonra çocuk içselleştirmelidir” dedi
Liselere Geçiş Sistemi ve Yükseköğretim Kurumları imtihanlarına kısa bir mühlet kaldı. Ağır tempoda imtihana hazırlanan öğrenciler, imtihan korkusu sıkıntısıyla da uğraş ediyor.
Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Eğitim Bilimleri Kısmı Lideri Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, imtihan derdine ait bilgiler paylaştı, tahlil tekliflerini anlattı.
Sınav tasasının imtihan öncesinde yahut sırasında, başarıyı olumsuz etkileyen ağır hisler nedeniyle oluştuğunu söyleyen Doç. Dr. Coşkun, bu hislerin çok çeşitli nedenleri olabileceğini tabir etti. Coşkun, “Kişinin kendisiyle ilgili algısı, aile ve yakın etrafın beklentileri, eğitim sistemi, akran baskısı üzere birçok durum imtihan tasasına neden olan olumsuz hisleri oluşturabilir. Bir öğrencinin imtihana ne mana yüklediği bu evrede ehemmiyet kazanır. İmtihanın sıkıntı ya da kolay oluşu ile ilgili kanıları, imtihan sonrasına ait beklentileri, muvaffakiyet ya da başarısızlık kavramına yüklediği mana telaş oluşturan olumsuz hislerin nedenlerini gösterebilir” diye konuştu.
“Sınav Telaşı Olağandır”
Bir öğrencinin imtihan tasası yaşamasının olağan bir durum olduğunu vurgulayan Yelkin Diker Coşkun, “Ancak imtihan telaşının toplumsal hayatı ve akademik başarıyı olumsuz etkilemesi istenmeyen bir durumdur. İmtihan tasasının denetim edilemediği durumlarda öğrenciler huzursuzluk, ıstırap, isteksizlik, endişe, uyku sıkıntıları yahut fizikî rahatsızlıklar yaşar. Bu türlü durumlarda dikkat ve öğrenme süreçleri de olumsuz etkilenir” dedi.
“Hedef Koymasına Yardımcı Olun”
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, birtakım öğrencilerin imtihan tasasını daha ağır yaşamasına ait ise şunları söyledi:
“Bir mevzuya verdiğimiz reaksiyonlar, davranışlar ile zihnimizdeki imajlar ortasında güçlü bir bağ vardır. Bu imajlar tasayı oluşturduğu üzere telaşla baş etmek için de farkına varılması gereken niyetlerdir. Bu niyetler kimi öğrencilerde otomatikleşmiştir. Öğrenci rastgele bir derse ya da imtihana ait ‘zaten başarısız olacağım’, ‘ben anlayamam’, ‘yeterince süratli olamam’ üzere kanılara sahip olabilmektedir. Bu tip durumlar öğrencinin aile etrafında başlayan erken çocukluğundan tutun da ilkokul hatta ortaöğretimde karşılaştığı reaksiyonlarla bağlıdır. Bu çeşit durumlarda aileler ve öğretmenler öğrencilerin olumlu niyetler geliştirmesine, kendisine amaçlar koymasına yardımcı olmalıdır.”
“Kaygıyı Yaşamayan Yok, Yönetebilen Var”
“Sınav telaşı yaşamayan öğrenci pek yoktur. Lakin bu tasayı yeterli yönetebilen öğrenciler vardır” diyen Doç. Dr. Coşkun, tasayı yönetme maharetinin dikkat ve fikirlerini odaklamayla direkt bağlantılı olduğunu vurguladı. “Duyguları denetim etmek niyetleri denetim etmekle başlar” tabirlerini kullanan Coşkun, “Bu öğrencilerle yapılan görüşmelerde imtihana ait birinci imajlarının ‘ne yapmam gerekir’ ve ‘nasıl yapmalıyım’ formunda maksat belirlemeye dönük olduğu anlaşılmaktadır. Bu sorulara ait imajlar bir imtihanla oluşmaz erken çocukluktan itibaren muvaffakiyet ve başarısızlığı birlikte deneyimleyebilen ve her ikisinin de hayatın akışı içinde olağan karşılandığı ebeveyn ve öğretmen tavrı ile desteklenerek oluşmaktadır. Ayrıyeten telaşını yönetebilen öğrencilerin, akademik muvaffakiyet kadar toplumsal gelişimle ilgili de dayanağa sahip olduğu görülmektedir. Kendi ilgi ve yeteneklerinin farkında olan bu öğrencilerin öğrenmeye ait gaye koyma ve düzenleme mahareti de daha kolay gelişim göstermektedir.”
“Yaşam İmtihandan Daha Büyüktür”
Yelkin Diker Coşkun, imtihan derdi yaşayan öğrencilerin bu sorunu en aza indirebilmeleri için şu tekliflerde bulundu:
“Sınav öncesi ve sonrası ders çalışma alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve muhtaçlığa yönelik düzenlemeler yapılması yararlı olacaktır. Öğrencinin akademik muvaffakiyetini olumsuz etkileyen uyku sıkıntıları, derin telaşlar, fizikî sorunlar yaşanıyorsa okul rehberlik servisinden imtihana hazırlık sürecinde meskende yapılması gereken şahsî düzenlemeler konusunda yardım alınmalıdır. Öncelikle bu öğrencilerin hislerinin arkasında yatan kanıları tanıması sağlanmalı. Olumsuz kanılara alternatif niyetler oluşturmasına yardımcı olmak gerekiyor. Ömür muvaffakiyetinin imtihan muvaffakiyetinden daha büyük bir kavram olduğunu ve yalnızca bir derse ya da imtihana ait muvaffakiyet durumu ile belirlenmediğini, evvel aile sonra çocuk içselleştirmelidir.”
“Aileler Nasıl Takviye Olabilirler?”
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, ailelerin çocuklara nasıl takviye olabileceğine ait ise şunları kaydetti:
“Her çocuk ve gencin kabul hissine muhtaçlığı vardır. Böylelikle özgüvenli bireyler haline dönüşebilirler. Şartsız kabul içsel bir histir ve vakitle gelişir. Ailenin muvaffakiyet ya da başarısızlığa bakmaksızın çocuk ve gencin yanında olduğunu kelam ve davranışlarıyla göstermesi değerlidir. Okul öncesi periyotta temelleri atılan bu hissin varlığı öğrencilerin rastgele bir bahiste başarısızlığı göze almayı yahut başarısızlıkla başa çıkabilme gücünü besler. Burada bireyin gelişiminde kıymetli rolü olan inanç ve sorumluluk üzere iki temel özellik unutulmamalıdır. Akranlarıyla karşılaştırma yapmamak, çabayı takdir etmek, yüreklendirmek ve hayatta her vakit alternatiflerin varlığına ait sohbetler rahatlatıcı olacaktır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
