Türkiye nüfusunun 26,9’unu çocuk nüfus oluşturdu

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına nazaran; 2021 yıl sonu prestijiyle, Türkiye nüfusu 84 milyon 680 bin 273 kişi iken bunun 22 milyon 738 bin 300’ünü çocuklar oluşturdu. Çocuk nüfusun 51,3’ünü erkek çocuklar, 48,7’sini kız çocuklar oluşturdu. Birleşmiş Milletler tarifine nazaran; 0-17 yaş kümesini içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun 48,5’ini oluştururken bu oran 1990 yılında 41,8 ve 2021 yılında 26,9 oldu.

Nüfus projeksiyonlarına nazaran; çocuk nüfus oranının 2025 yılında 26,6, 2030 yılında 25,6, 2040 yılında 23,3, 2060 yılında 20,4 ve 2080 yılında 19,0 olacağı öngörüldü.

Çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı, 1935-2080

Kaynak: TÜİK, Genel Nüfus Sayımları, 1935-1990
TÜİK, Nüfus Varsayımları, 2000
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2007-2021
TÜİK, 2018 Nüfus Projeksiyonları, 2025-2080

Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde; 2021 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması 18,2 oldu. AB üye ülkeleri içerisinde en fazla çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla; 23,9 ile İrlanda, 21,5 ile Fransa, 21,1 ile İsveç olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla; 15,8 ile İtalya, 15,9 ile Malta, 16,5 ile Portekiz ve Almanya oldu. Türkiye’nin çocuk nüfus oranının 26,9 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğu görüldü.

Çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021

Kaynak: Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) veritabanı, 2021
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021

ADNKS sonuçlarına nazaran; vilayetlerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan vilayet, 45,2 ile Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa vilayetini 42,3 ile Şırnak ve 40,1 ile Ağrı izledi.

Çocuk nüfus oranının en yüksek ve en düşük olduğu 10 vilayet, 2021

Kaynak: TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021

Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu vilayet, 17,3 ile Tunceli oldu. Tunceli vilayetini 17,8 ile Edirne ve 18,4 ile Kırklareli izledi.

İllere nazaran çocuk nüfus oranı, 2021

Kaynak: TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021

ADNKS sonuçlarına nazaran 2021 yılında toplam hanehalkı sayısı 25 milyon 329 bin 833 oldu. Hanelerin 45,3’ünde 0-17 yaş kümesinde en az bir çocuk bulunduğu gözlendi. Bu hanelerin vilayetlere nazaran dağılımı incelendiğinde, 0-17 yaş kümesinde en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu ilin 71,6 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu vilayetlerin 30,0 ile Sinop ve Tunceli olduğu görüldü.

Toplam hanelerin 19,1’inde 0-17 yaş kümesinde bir çocuk, 15,8’inde iki çocuk, 6,7’sinde üç çocuk, 2,3’ünde dört çocuk, 1,5’inde ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görüldü.

Çocuk nüfus yaş kümesine nazaran incelendiğinde, 2016 yılında çocuk nüfusun 28,2’sinin 0-4 yaş kümesinde, 27,7’sinin 5-9 yaş kümesinde, 26,8’inin 10-14 yaş kümesinde ve 17,3’ünün 15-17 yaş kümesinde yer aldığı görülürken, 2021 yılında 26,0’sının 0-4 yaş kümesinde, 29,1’inin 5-9 yaş kümesinde, 28,3’ünün 10-14 yaş kümesinde ve 16,5’inin 15-17 yaş kümesinde yer aldığı görüldü.

Yaş kümesine nazaran çocuk nüfus oranı, 2016, 2021

Kaynak: TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2016, 2021
Grafikteki sayılar, yuvarlamadan ötürü toplamı vermeyebilir.

Doğum istatistiklerine nazaran; 2020 yılında canlı doğan bebek sayısı, 1 milyon 112 bin 859 oldu. Doğan bebeklerin 570 bin 892’si erkek, 541 bin 967’si ise kız oldu. Canlı doğan bebeklerin 97,1’ini tekil, 2,9’unu ikiz, 0,1’ini ise üçüz ve daha fazla çoğul doğumlar oluşturdu.

Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran; hastanede gerçekleşen doğumların oranı, 2010 yılında 91,6 iken 2020 yılında 98,0 oldu.

ADNKS sonuçlarına nazaran; 2021 yılında doğan bebeklere konulan en tanınan erkek bebek isimleri, Yusuf, Alparslan ve Miraç; en tanınan kız bebek isimleri ise Zeynep, Elif ve Asel oldu. Doğan erkek bebeklerin 7 bin 88’ine Yusuf, 6 bin 218’ine Alparslan, 5 bin 698’ine Miraç, kız bebeklerin 10 bin 63’üne Zeynep, 6 bin 448’ine Elif, 6 bin 432’ine ise Asel ismi verildi.

Türkiye’de 2021 yılında 0-17 yaş kümesindeki çocuklarda en çok kullanılan erkek çocuk isimlerinin Yusuf, Mustafa ve Mehmet; kız çocuk isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Yağmur olduğu görüldü.

Toplam yaş bağımlılık oranı, 15-64 yaş kümesinde çalışma çağındaki her 100 kişi başına düşen, 0-14 ile 65 ve üzeri yaş kümesindeki kişi sayısı olarak tanımlanır. ADNKS sonuçlarına nazaran; 2021 yılında toplam yaş bağımlılık oranı 47,4 oldu. Yaş kümesi 15-64 olan her 100 kişi başına düşen, 0-14 yaş kümesindeki çocuk sayısını söz eden çocuk bağımlılık oranı ise 33,0 olarak gerçekleşti.

Çocuk bağımlılık oranı, 1935-2080

Kaynak: TÜİK, Genel Nüfus Sayımları, 1935-1990
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2007-2021
TÜİK, 2018 Nüfus Projeksiyonları, 2025-2080

Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine nazaran; okul öncesi eğitim düzeyinde beş yaş net okullaşma oranının, 2019/’20 öğretim yılında 71,2 iken 2020/’21 öğretim yılında 56,9 olduğu görüldü. Beş yaş net okullaşma oranı cinsiyete nazaran incelendiğinde, bu oran erkek çocuklar için 57,4, kız çocuklar için 56,3 oldu.

İlkokul düzeyinde net okullaşma oranı 2020/’21 öğretim yılında 93,2, ortaokul düzeyinde net okullaşma oranı 88,9 ve ortaöğretim düzeyinde net okullaşma oranı 87,9 oldu.

Eğitim düzeyi ve cinsiyete nazaran net okullaşma oranı, 2020/’21

Kaynak: Ulusal Eğitim Bakanlığı, Ulusal Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim, 2020/’21

Ulusal Eğitim İstatistikleri Bilgi Tabanı sonuçlarına nazaran; eğitim kademesi ve cinsiyete nazaran okul tamamlama oranlarına bakıldığında yıllara nazaran bir artış gözlendi. İlkokul tamamlama oranı 2015/’16 eğitim ve öğretim devrinde 98,0 iken bu oran 2020/’21 eğitim ve öğretim periyodunda 98,6 oldu. Ortaokul tamamlama oranı 2015/’16 eğitim ve öğretim devrinde 93,7 iken bu oran 2020/’21 eğitim ve öğretim periyodunda 97,1 oldu. Ortaöğretim tamamlama oranı ise 59,7’den 73,2’ye yükseldi.

Ortaöğretim okul tamamlama oranı cinsiyete nazaran incelendiğinde, 2020/’21 eğitim ve öğretim periyodunda bu oranın erkek çocuklar için 70,5, kız çocuklar için 76,0 olduğu görüldü.

Eğitim kademesi ve cinsiyete nazaran okul tamamlama oranı, 2015/’16, 2020/’21

Kaynak: TÜİK, Ulusal Eğitim İstatistikleri Bilgi Tabanı, 2015/’16, 2020/’21

Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına nazaran; İnternet kullanım oranı, 6-15 yaş kümesindeki çocuklar için 2013 yılında 50,8 iken 2021 yılında 82,7 oldu. İnternet kullanımı cinsiyete nazaran incelendiğinde, erkek çocukların İnternet kullanım oranının 2013 yılında 53,7 iken 2021 yılında 83,9’a, kız çocukların İnternet kullanım oranının ise 2013 yılında 47,8 iken 2021 yılında 81,5’e yükseldiği görüldü.

Cinsiyete nazaran çocukların İnternet kullanım oranı, 2013, 2021

Kaynak: TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2013, 2021

Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına nazaran; 2021 yılında, nizamlı İnternet kullanan 6-15 yaş kümesindeki çocukların İnternet aracılığı ile yürüttüğü faaliyetlerde, çevrimiçi derse katılma 86,2 ile birinci sırayı alırken 83,6 ile ödev yahut öğrenme maksadıyla İnternete başvurma ikinci sırada yer aldı. Bunu, 66,1 ile oyun oynama yahut oyun indirme, 61,0 ile paylaşım sitelerinden görüntü izleme, 55,5 ile İnternet üzerinden sesli yahut manzaralı arama yapma izledi. Çocukların İnternette en az yürüttüğü faaliyet ise 9,1 ile İnternet üzerinden alışveriş yapmak oldu.

Çocukların İnternet kullanım hedefleri, 2021

Kaynak: TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021

Düzenli İnternet kullanan çocukların 31,3’ünün İnterneti, toplumsal medya için kullandıkları görüldü. Çocuklar toplumsal medyayı hafta içi günde ortalama 2 saat 54 dakika, hafta sonu ise günde ortalama 2 saat 44 dakika kullandı.

Yaş kümesi 6-15 olan çocukların 36,0’sı dijital oyun oynarken bu oran 6-10 yaş kümesindeki çocuklarda 32,7, 11-15 yaş kümesindeki çocuklarda ise 39,4 oldu. Dijital oyun oynama oranı yaş kümesi ve cinsiyete nazaran incelendiğinde, 6-15 yaş kümesindeki erkek çocukların dijital oyun oynama oranı 46,1 iken kız çocukların dijital oyun oynama oranı 25,4 oldu. Bu oran, 6-10 yaş kümesi erkek çocuklarda 38,7, kız çocuklarda 26,4 iken 11-15 yaş kümesi erkek çocuklarda 53,7 ve kız çocuklarda 24,4 oldu.

Yaş kümesi ve cinsiyete nazaran çocukların dijital oyun oynama oranı, 2021

Kaynak: TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021

Dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş kümesindeki çocukların 94,7’sinin çabucak her gün yahut haftada en az bir kez olmak üzere nizamlı olarak dijital oyun oynadığı görüldü. Dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş kümesindeki çocuklar cinsiyete nazaran incelendiğinde, erkek çocukların 96,2’sinin ve kız çocukların 91,8’inin nizamlı olarak dijital oyun oynadığı görüldü.

Cinsiyete nazaran çocukların dijital oyun oynama sıklığı, 2021

Kaynak: TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021

Düzenli dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş kümesindeki erkek çocukların günlük ortalama oyun oynama mühleti hafta içi 3 saat 2 dakika iken hafta sonu 2 saat 59 dakika oldu. Kız çocukları için bu müddet hafta içi 2 saat 18 dakika iken hafta sonu 2 saat 11 dakika oldu.

Düzenli dijital oyun oynayan 6-15 yaş kümesindeki çocukların 54,3’ü savaş oyunu oynadığını belirtti. Savaş oyununu 52,0 ile macera/aksiyon, 41,8 ile strateji, 27,5 ile simülasyon, 26,5 ile spor ve 19,1 ile rol yapma oyunları izledi.

Düzenli dijital oyun oynayan çocukların cinsiyete nazaran oynadıkları oyun cinsleri, 2021

Kaynak: TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021

Düzenli dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş kümesi çocukların oynadıkları dijital oyun tipleri cinsiyete nazaran incelendiğinde, erkek çocukların en fazla oynadığı oyun çeşidinin 68,4 ile savaş oyunu, kız çocukların en fazla oynadığı oyun cinsinin ise 44,3 ile macera/aksiyon oyunu olduğu görüldü.

Evlenme istatistiklerine nazaran; 16-17 yaş kümesinde olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında 7,3 iken bu oran 2021 yılında 2,3’e düştü. Öbür taraftan, tıpkı yaş kümesinde olan erkek çocukların resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında 0,5 iken bu oran 2021 yılında 0,1 oldu.

Cinsiyete nazaran çocuk evlenmelerinin toplam evlenmeler içindeki oranı, 2002-2021

Kaynak: TÜİK, Evlenme İstatistikleri, 2002-2021

Hanehalkı İşgücü Araştırması 2021 yılı sonuçlarına nazaran; 15-17 yaş kümesindeki çocukların işgücüne katılma oranı 16,4 oldu. İşgücüne katılma oranı cinsiyete nazaran incelendiğinde, bu oranın erkek çocuklar için 22,9 kız çocuklar için 9,5 olduğu görüldü.

ADNKS sonuçlarına nazaran; 2021 yılında 22 milyon 738 bin 300 çocuk nüfusun içerisinde babası vefat etmiş çocuk sayısının 272 bin 361, annesi vefat etmiş çocuk sayısının 82 bin 968, hem annesi hem babası vefat etmiş çocuk sayısının ise 4 bin 451 olduğu görüldü.

Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının datalarına nazaran; 2021 yılında Türkiye genelinde kuruluş bakımı altında bulunan çocuk sayısının 13 bin 302 olduğu görüldü. Mevcut gözetici aile sayısı 6 bin 978, hami aile yanında bakımı sağlanan çocuk sayısı ise 8 bin 459 oldu. Evlat edindirilen çocuk sayısı 2021 yılında 495 oldu.

Boşanma istatistiklerine nazaran; 2021 yılında boşanan çiftlerin sayısı 174 bin 85 oldu. Katılaşan boşanma davaları sonucunda 165 bin 937 çocuk velayete verildi. Çocukların velayetinin 76,1’inin anneye, 23,9’unun ise babaya verildiği görüldü.

Karayolu trafik kaza istatistiklerine nazaran; 2020 yılında gerçekleşen trafik kazalarının 15,3’ü vefat ya da yaralanma ile sonuçlandı. Bu kazalarda toplam 4 bin 866 kişi hayatını yitirirken ölen bireylerden 430’unu çocuklar oluşturdu. Yaş kümesine nazaran hayatını yitiren çocuklar incelendiğinde, ölen çocukların 46,0’sının 0-9 yaş kümesinde, 25,1’inin 10-14 yaş kümesinde ve 28,8’inin ise 15-17 yaş kümesinde olduğu görüldü.