Duygular hayatımıza taraf verebilecek güçtedirler. Çoğunlukla davranışlarımızın en büyük motivasyon kaynakları pozisyonundadırlar. Lakin insan yalnızca hislerin güdümüyle haraket etmeyecek kadar rasyonel bir varlıktır. Örneğin hastalığı için kaygılanan bireyin bu durumda telaşını azaltmak için sigara içmesi ya da doktora gitmekten kaçınması gerilimiyle baş etmesi için tesirli bir tahlil değildir. Korkunun kaynağına yönelik olmayan her tahlil kısa periyodik ve süreksiz olacaktır. Hastalık tasası taşıyan bireyin sistemli tabip denetimlerini aksatmaması, fizikî ve ruhsal sıhhatini gözetici tedbirler alması uzun vadeli ve tesirli rahatlama sağlayacaktır. Örneğin, Alain Delon’un telaşlarına bakıldığında kendisinin yaşlanmaya ve hasta olmaya karşı güçlü hisleri olduğu aşikar. Lakin bu noktada değiştiremeyeceği gerçekleri kabul edip değiştirebileceklerine odaklanmak daha fonksiyonel olacaktır. Yaşlılık gelişimsel olarak insan yaşamının kaçınılmaz evrelerinden biridir. Buradaki sorun aslında yaşlanma değil kişinin yaşlılıkla özdeşleştirdiği fikir ve inançlardır. Şayet kişinin yaşlılık algısı eksiklik ve hastalanma ekseninde odaklanmışsa bu usul fikir yapısına sahip bireylerin his ve davranışları bu tavırdan olumsuz olarak etkilenebilir. Bilakis hayatın bu evresi benlik bütünlüğünün güçlendiği bir olgunluk periyodu olarak görüldüğünde ise his ve fikirler olumlu istikamette etkilenebilir.
Yaşlılık fonksiyonel midir?
Yaşlılığa dair hissedilen korku lakin bireylerin uyku tertibine dikkat etmesi, yeme örüntüsünü sağlıklı hale getirmesi, ziyanlı unsur alımının durdurulması ya da azaltılması, sporun hayata dahil edilmesi mevzularında davranışsal değişikliklere itiyorsa işlevsel olduğu söylenebilir. Burada kıymetli olan kişinin denetim alanı dışındaki noktalara odaklanmak yerine denetim sahibi olduğu ve tahlili için gayret harcayabildiği alanlara odaklanmasıdır. Mevt için değil ancak yaşamak için yapabileceklerimiz bizim elimizde. Örneğin; Alain Delon yaşlı bir insanın hayatını tasvir ederken denetim alanı dışında kalan yaşlılıkla bağdaşlaştırdığı şeyleri ön planda tutarak karamsar bir tabloya odaklanmışa benziyor. Pekala, yaşlılık yalnızca kaybettiğimiz yetilerimiz ve hastane koridorlarından ibaret olabilir mi? Hayatımızın bu evresini yaşamaya bedel kılan ve denetimine sahip olduğumuz şeylere odaklanmak bu süreci öbür tüm süreçler üzere insan hayatının bir kısmı olarak görmek hislerimiz üzerinde daha olumlu tesire sahip olacaktır.
Hissettiğimiz hissin yoğunluğu ve günlük hayatımızdaki işlevselliğimiz üzerinde bozucu bir tesirinin olup olmadığı hissin ruhsal ve fizikî sıhhatimiz üzerindeki tesirini belirlemede son derece kıymetlidir. İçinde bulunduğunuz süreçte baş etmekte zorlandığınız ağır bir his durum içerisindeyseniz, hissin yoğunluğu giderek artıyorsa ve bu durum işlevselliğinizi olumsuz istikamette etkilemeye başladıysa, psikoterapi dayanağı almak ruh sıhhatiniz açısından hayli kıymetlidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
