Sağlık-Sen İzmir 2 Nolu Şube Lideri Ekrem Özdemir, sıhhatte yaşanan sorun ve külfetlerin devam etmesinin sıhhat sisteminin geleceği ismine değerli riskler içerdiğini vurguladı.
Sağlık-Sen İzmir 2 Nolu Şube Lideri Ekrem Özdemir, yazılı bir basın açıklaması yaparak hem 14 Mart tıp bayramını kutladı hem de sıhhatte yaşanan sorun ve tahlil tekliflerini paylaştı.
Özdemir, “Sağlık çalışanları; çok iş yükü, fiyat adaletsizliği, sistemsiz ve uzun çalışma mühletleri, malpraktis ve şiddet üzere sıkıntılarla uzunca bir vakitten beri uğraş ediyor. Bunun yanında, pandemi ile iş yükü kat be kat artan sıhhat çalışanları, insanımıza şifa dağıtmak için insanüstü bir çabayla çalıştı ve hala de bu biçimde çalışmaktadır. Şunu net bir halde tabir edebiliriz ki salgın bizlere ülkemizde kısıtlı insan gücü ile yüksek seviyede sıhhat hizmeti sunulduğunu gösterdi. Elbette bu sıhhat çalışanlarının üstün fedakarlığıyla oldu. Fakat gelinen son noktada, bunun bu biçimde sürdürülebilir olmadığı açıkça ortada. Bugün kamuda vazifeli başta doktorlar olmak üzere sıhhat çalışanları tek tek istifa etmekte, sıhhat hizmetlerinin sunumunda kıymetli düşünceler yaşanmaktadır. Meselelerin ve düşüncelerin devam etmesi Türkiye “sağlık sisteminin” geleceği ismine değerli riskler içermektedir. Sıhhat çalışanlarının sıkıntılarının temelinde istihdam yetersizliğinin değerli rol oynadığı ise bilinen bir gerçektir. Bu sorun, fiyat yetersizliği ve adaletsizliği ile desteklendiğinde ise içinden çıkılmaz bir hale dönüşmektedir. Buna rağmen başta doktorlar olmak üzere sıhhat işçileri devayı özel bölüme yahut yurt dışına gitmekte bulmaktadır” dedi.
Özdemir açıklamasında şu tabirlere yer verdi:
“Ülkemizdeki sıhhat hizmetindeki istihdam yetersizliğini daha uygun anlatabilmek ismine; tabibe müracaat sayısı çabucak hemen ülkemizle birebir olan Almanya ile bir kıyaslama yapmak istiyorum.
Almanya’nın Türkiye’ye nazaran hemşire ve ebe sayısı yaklaşık 4.4, doktor sayısı ise yaklaşık 2.2 kat daha fazladır. Bu demektir ki, Türkiye’de hemşire ve ebeler 4.4, doktorlar ise 2.2 kat daha fazla çalışmaktadırlar. Benzeri durum başka sıhhat çalışanı için de geçerlidir. Ayrıyeten, ülkemiz hemşire ve ebe sayısı bakımdan AB ve OECD ülkeleri ortasında son sırada yer almaktadır.
Bu datalar Türkiye’nin mevcut sıhhat çalışanı kapasitesinin memleketler arası standartların epeyce altında olduğunu net bir halde göstermektedir. Unutulmamalıdır ki sıhhatte istihdam yetersizliğinin getirdiği sorunlar beraberinde sıhhat hizmet sunumunu da olumsuz etkilemektedir. Bu noktada, nitelikli sıhhat hizmetinin sürdürülmesi için istihdamın artırılmasına yönelik siyasetlerin bir an evvel hayata geçirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca son iki yılda 62 bin sıhhat çalışanı istihdamı gerçekleştirilmiş olmasına karşın birtakım branşlarda sıhhat çalışanı sayısının yaklaşık 5600 kişi azaldığı görülüyor. Vakti gelen emekli oluyor fırsatını bulan diğer kuruma geçiyor. Bunun en kıymetli nedeni çalışma müddetlerinin uzunluğu ve iş yoğunluğudur.
Her fırsatta ve her platformda lisana getirdiğimiz sistemli aralıklarla her yıl 60-70 bin sıhhat çalışanı istihdamı yapılması gerekliliğini buradan bir defa daha yineliyoruz.
Hekimler, tabiatı gereği sıhhat hizmetlerinin omurgasını teşkil etmektedir. Her branştaki çalışanlar üzere tabiplerin de birtakım problemleri bulunmaktadır. Kamuda hastanelerindeki istifalar ile bu sıkıntılar bir kere daha gündeme gelmiş olsa da problemlerin temeli birkaç yılla hudutlu değildir.
Sorunlar tıpkı öbür sıhhat işçilerinde olduğu üzere çok iş yükü, sistemsiz ve uzun çalışma müddetleri, fiyat adaletsizliği, malpraktis ve şiddet üzere problemlerden oluşmaktadır.
Yapmış olduğumuz çalıştaylar, saha incelemeleri ve anketlerle bu durum çok net bir formda ortaya konmuştur.
Bu problemler karşısında bir arayış içine giren doktorlar devayı büyük ölçüde özel hastanelere geçişte bulmaktadır. Elbette yurt dışına gidenler de olmaktadır.
Ancak doktorların bu tercihini “kaçış” olarak kıymetlendirmek yanlışsız değildir. Bu durum büsbütün daha güzel koşullarda ve daha inançlı ortamda çalışma isteğinin bir sonucudur.
Durumun bu noktaya geleceğini aylar, hatta yıllar öncesinden söz ettik. Ne yazık ki sıkıntıların üzerine kararlılıkla gidilmedi.
Gelinen noktada ise Sıhhat Bakanı Sayın Fahrettin Koca’nın ve Adalet Bakanı Sayın Bekir Bozdağ’ın ‘Sağlık Çalışanlarının Hukuken Korunması Sempozyumu’nda şiddet ve malpraktise bağlı tazminat meselesinin giderilmesine dair yapmış oldukları açıklamaları manalı ve yerinde buluyoruz.
Sözde kalmayıp icraata dönüşmesi süreci dikkatle takip edeceğiz.
Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca’nın bir haber ajansına yapmış olduğu açıklamada kendisi dahil dört bakanın görevlendirildiğini ve tüm sıhhat çalışanlarının haklarının teslim edileceği bir 14 Mart tıp bayramı kutlanacağına dair kelamlarının yerde kalmamasını temenni ediyoruz.
Ülkemizdeki sıhhatte yetişmiş insan gücünü kaybetmemek ve nitelikli sıhhat hizmetinin sürdürülebilirliğini sağlamak ismine “Bulma ve Tutma Stratejisi” geliştirilmesini önermekteyiz.
Bu stratejimizin ayrıntılarını raporumuzda görebilirsiniz. Salgın süreci, sıhhat hizmetlerinin ehemmiyetini hepimize bir sefer daha göstermiştir. O nedenle, bu süreçten de dersler çıkararak sıhhat sisteminin yükünü kaldıracak daha çok sıhhat çalışanın istihdam edilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Elbette tek başına istihdam kâfi değildir. Başta doktorlar olmak üzere tüm çalışanların bilhassa fiyat noktasında bir sorunu olmamalıdır.
Raporumuzda evvel çıkan kimi tahlil tekliflerini sizlerle paylaşmak istiyorum.
– Türkiye’nin nüfus durumu ve hizmet potansiyeli dikkate alınarak sıhhatte insan gücü istihdamı artırılmalıdır.
– Sıhhat işçilerinin motivasyonlarının ve iş doyumlarının arttırılması ve istifa sayılarının azaltılması ismine ekonomik özlük hakları ve toplumsal hakları özel bölüm ile rekabet edecek halde güçlendirilmelidir. Çalışanların artan iş yüklerinin azaltılması emeliyle mevcut işleyiş kapsamlı bir biçimde ele alınarak gerekli müdahaleler yapılmalıdır
– Tabip işgücünden verimli halde istifade edilebilmesi için makul ve kabul edilebilir fiyat seviyesinin sağlanmasına ait gerekli düzenlemeler hemen yapılmalıdır.
– Sabit ek ödemeler 2,5 kat arttırılmalı, merkezi bütçeden ödenerek hastane bütçesinden ödemeye son verilmelidir.
– Hala Sıhhat Bakanlığı sıhhat tesislerinde uygulanan performans sisteminin rehabilite edilmesi ve tekrar düzenlenmesi gerekmektedir.
– Doktorların ve de başka sıhhat çalışanlarının maruz kaldığı mobbing olgusunun azaltılması için gerekli tahliller üretilmelidir. SABİM ve CİMER‟e ilişkin şikayetlerin Mobbing gayeli kullanılmasının önüne geçecek önlemler alınmalı, yapılan şikayetler ön elemeden geçirilmeden ya da doğruluğu katılaşmadan direkt sıhhat çalışanlarına soruşturma açılarak sürece alınmamalıdır.
– Malpraktis davalarının getirdiği tazminat ödemelerine karşı tüm sıhhat çalışanları tam müdafaa altına alınmalıdır.
– Kamuda çalışan doktorların mesai saatlerindeki hizmetlerinde etkililiği sağlamak kaydıyla, mesai dışı çalışmaları ile ilgili kısıtlamaların azaltılması yahut kaldırılması düşünülmelidir.
– Sıhhat hizmetine müracaattaki aşırılıklar denetim altına alınmalı ve doktor hemşire üzere sıhhat çalışanlarından insanüstü bir performans beklemek yerine verimliliğin temel alındığı çalışma standartları belirlenmelidir.
– İstihdam sorununun önüne geçebilmek ismine tıp fakültelerinin kontenjanları arttırılmalıdır.
– Hemşire ve ebe eksikliğini gidermek ismine bu alanda daha çok istihdam sağlanmalıdır.
– Tıbbi sekreterden uzman tabibe kadar bütün sıhhat meslek profesyonellerinin istikrarlı bir halde istihdamı sağlanmalı, gelişmiş ülkelerdeki sayılarla kıyaslanarak kısa, orta ve uzun vadeli bir istihdam siyaseti geliştirilmelidir.
– Bahse ait yasal düzenlemeler gözden geçirilerek şiddet uygulayanlara daha aktif ve caydırıcı cezalar verilmelidir.
– Şiddet olaylarının sıhhat kurumlarında izlenmesi, kıymetlendirilmesi, hadiseye mahsus tahlil teklifleri getirilmesine yönelik olarak meslek profesyonelleri istihdamı (sosyolog, toplumsal çalışmacı, psikolog vb.) sağlanmalı ve bu nitelikte meslek profesyonelleri idaresinde Daire Başkanlığı seviyesinde idari bir yapı oluşturulmalıdır.
Sağlık sistemimizi yarınlara taşıyacak bu ve emsal tahlil tekliflerimizin bir an evvel hayata geçirilmesi isteğindeyiz.
Kuruluş gayemiz de çabamız de sıhhat işçilerinin meselelerini ortadan kaldırıp, mali ve özlük haklarının güzelleştirilmesi içindir.
Mücadelemizi sonuna kadar sürdürmekte kararlıyız.
Bu his ve niyetlerle, tüm sıhhat işçilerinin 14 Mart Tıp Bayramı’nı tebrik ediyorum. Bayramlarını bayram üzere kutlamak isteyen sıhhat çalışanlarının, 14 Mart günü alacakları haberlerle yüzlerinin gülmesini temenni ediyoruz.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
